Een tijd geleden kwam er een nieuwe aflevering in seizoen twee van ‘Extra Tijd’, het programma van de KNVB waarin elke maand op stap wordt gegaan met een eerste klasse scheidsrechter. Ik maakte er ook al eerder een post over. Deze aflevering was anders dan alle vorige, en wel een hele speciale: Danny Makkelie werd achter de schermen gevolgd tijdens de topwedstrijd Ajax – Feyenoord.
Danny vertelt over hoe het voor hem allemaal begon als scheids. “Ik weet nog dat ik op het schoolplein rondliep met een gele en een rode kaart, geplastificeerd”, zegt hij. We zien beelden van in de kleedkamer als hij zijn laatste instructies aan zijn team geeft, tijdens de rust en na de wedstrijd. Danny legt ook uit waarom hij de biepvlaggen zo essentieel vindt en waarom hij een boekje gebruikt in plaats van zijn kaarten in zijn borst- of broekzak te steken. Ook leuk: tijdens de wedstrijd is er een opname gemaakt van wat er in de headset werd gezegd, en hoor je zelfs de stem van de VAR. Kortom: zeker een aanrader om eens te zien.
Screenshot van de aflevering: Danny legt uit waarom hij een boekje gebruikt.
“Als iemand vraagt mijn doel nu is? Betaald voetbal!””
Shona Shukrula in De wetten van Shona
De Nederlandse ref Shona Shukrula schreef geschiedenis, omdat ze de eerste vrouwelijke vierde official ooit was in het betaald voetbal. En nu heeft ze ook een eigen documentaire, geproduceerd door de Nederlandse voetbalbond en te bekijken op YouTube. Die gaat vooral over haar leven als ref, maar ook over haar job als officier van justitie. Ze beschrijft erin hoe zwaar het om telkens de fysieke testen van de FIFA te doen, en hoe arbitrage steeds lastiger te combineren is met haar job.
Screenshot van de docu: het eerste fluitsignaal
De doelen van Shona lijken simpel: de FIFA-fitnesstest halen en de eerste vrouw worden die zelf wedstrijden in het betaald voetbal bij de mannen leidt. In de documentaire zien we haar naar die test toe werken. Ze vertelt dat ze hem in 2019 niet haalde, en dat het een stevige deuk in haar zelfvertrouwen was. Naast arbitrage is ze ook nog fulltime aan de slag als officier van justitie: een voltijdse job én arbitreren op het hoogste niveau, dan blijft er weinig tijd over voor wat anders. “Als je niet kan plannen, is de combinatie scheids en officier bijna onmogelijk”, geeft ze ook toe.
Vlak voor de wedstrijd
De docu is een echte aanrader voor elke ref die een zekere ambitie heeft. De rode draad – het toeleven naar die FIFA-test – wordt prima afgewisseld met bijvoorbeeld wedstrijdfragmenten of familietaferelen – Shona’s eigen familie leeft erg mee met haar passie. Zeer inspirerend voor jonge refs die ook naar de top willen. En zomaar – zoals elke docu van de KNVB – te bekijken op YouTube.
Bekijk hier de trailer:
Bekijk hier de docu zelf:
Voor wie de docu al heeft gezien: wat vonden jullie ervan? Laat jullie commentaar gerust achter in de comments!
Ik had al wel wat leuke documentaires en reportages over arbitrage gezien van de Nederlandse voetbalbond KNVB. Maar dit seizoen hadden ze een primeur in petto: een tiendelige documentairereeks waarin presentator Milan Van Dongen op stap gaat met Eredivisiescheidsrechters. Telkens bespreken ze de hoogtepunten uit hun carrière, zowel op als naast het veld. Ook nemen ze de opvallendste VAR-fases van de laatste speeldagen eens door. Kortom: een echte aanrader. In deze post bespreek ik kort de afleveringen met Björn Kuipers en Danny Makkelie, die momenteel actief zijn op het EK.
Het was meteen een knaller, die eerste aflevering van Extra Tijd. Milan Van Dongen zoekt Björn Kuipers op, één van de beste scheidsrechters van de wereld, en wel in zijn thuisstad Oldenzaal. Daar bespreken ze zijn fantastische carrière, en natuurlijk vooral hoe hij als ref het allerhoogste bereikte: het fluiten van de finales van de Champions en Europa League, maar ook hoe hij het deed op het WK en het EK. En ze hebben het ook over opvallende VAR-fases. Ik was meteen helemaal weg van dit programma, ik kon al niet wachten tot de volgende aflevering.
Een van de laatste afleveringen is die met Danny Makkelie, die inmiddels ook al een fenomenale carrière achter de rug heeft. Hij floot dit seizoen acht Champions League-wedstrijden, en was actief op het WK voor clubs in Qatar. Ook hij kende zijn hoogte- en dieptepunten. En over die laatste gesproken: hij moest onlangs een pijnlijke wissel in zijn team doorvoeren – zijn vaste assistent Mario Diks moest beschikken na een blunder tijdens Servië – Portugal in een WK-kwalificatiematch (zie Yungreview deel 5 over die fase). Danny vertelt dat hij er echt een paar slapeloze nachten aan overhield: hij vond het een zeer moeilijke beslissing. Ik ben in ieder geval benieuwd hoe zijn team het verder zal doen op het EK, zeker omdat het zijn eerste grote eindtoernooi is. In de groepsfase traden ze al aan in twee wedstrijden, waaronder de openingsmatch tussen Turkije en Italië.
Ook de zeven andere afleveringen van Extra Tijd zijn de moeite: onder anderen Bas Nijhuis, Allard Lindhout en Jeroen Manschot komen erin voor. Ook is er een aflevering met Dick Van Egmond, scheidsrechtersbaas van de KNVB. Je vindt ze allemaal hier. Laat me zeker en vast weten wat jullie ervan vonden!
Te weinig tijd om de langere documentaires over scheidsrechters te bekijken? Check dan gerust de reportages hieronder: een selectie van kortere filmpjes over arbitrage die zeker de moeite zijn.
The referees, RBFA
Een tijdje geleden postte de RBFA – de Belgische voetbalbond – een reportage waarvoor een aantal scheidsrechters én opleiders geïnterviewd werden. Onder anderen FIFA-ref Bram Van Driessche en Bertrand Layec en Stephanie Forde – de bazen van het Referee Departement in België, zeg maar – leggen uit hoe refs trainen en zich voorbereiden op wedstrijden. Je komt ook te weten hoe ze zich mentaal scherp houden, bijvoorbeeld door wedstrijdclips te herbekijken en te analyseren.
Reportage Boucaut, VOOSPORT
Een unieke blik achter de schermen tijdens Standard – Anderlecht in 2012. Lees: niet bij de spelers, wél bij ref Alexandre Boucaut en zijn team. VOOSPORT volgde Boucaut voor, tijdens en na de match, van zijn bezoekje aan een plaatselijke club tot in Sclessin, het stadion van Standard. Het was één van de eerste scheidsreportages die ik zag, en ik vond het toen best wel indrukwekkend om te zien hoe alles liep: wedstrijdvoorbereiding, opwarming, communicatie met spelers.
‘Le quotidien Lionel Tschudi’, Blue Sports Romandie
Van België even naar Zwisterland: achter de schermen bij de destijds nieuw aangestelde FIFA-scheidsrechter Lionel Tschudi tijdens de wedstrijd Stade Laussane – FC Chiasso. Ook hier volgen ze Lionel met zijn team bij zijn wedstrijdvoorbereiding: hij legt uit hoe dat precies in zijn werk gaat. Tijdens de wedstrijd kan je dan weer meeluisteren met het refteam. Tschudi legt ook uit dat je – zelfs als je eenmaal internationaal mag fluiten – nog altijd een erg lange weg moet afleggen voor je op het allerhoogste niveau terecht komt, met name in de Champions League en het WK.
Wedstrijddag met Joey Kooij
Van Zwitserland even naar Nederland: achter de schermen bij KNVB-ref Joey Kooij, die nu al in de Eredivisie fluit. Het is een reportage uit 2018, maar zeker niet minder goed. Joey legt namelijk goed uit hoe de matchdag zelf in elkaar zit: hoe hij vertrekt, wat ze precies doen als ze bij het stadion aankomen. Ook vertelt hij waar hij nog zou willen geraken, hoe hij een wedstrijd managet enzovoort. Je steekt er alweer iets van op.
Krijg je nog niet genoeg van al die scheidsreportages of heb je zelf nog aanraders? Laat ze me zeker weten via de reacties of Instagram. Binnenkort doe ik zeker nog eens een post over kijktips, want ik heb nog wel wat toffe docu’s en reportages staan. Tot snel!
Dit keer geen fitnesstips of review maar iets helemaal anders. Er zijn heel wat documentaires gemaakt over arbitrage, en in deze post zet ik mijn favorieten even op een rijtje.
‘Man in the Middle’ (UEFA)
Dé aanrader voor wie eens wil kijken hoe het er bij de elitescheidsrechters aan toegaat: ‘Man in the Middle’, een vierdelige docu over refs uit de Champions League uit november 2020.
Je kunt hier om te beginnen meeluisteren in de oortjes van bekende refs als Björn Kuipers, Daniele Orsato of Damir Skomina. En dat is best spannend, want nu weet je eindelijk wat ze precies zeggen – als kijker heb je daar maar het raden naar.
Ook de FIFA-instructeurs, die de scheidsrechters zowel fysiek als mentaal trainen, komen uitgebreid aan het woord. Zoals onze landgenoot Werner Helsen, die ervoor zorgt dat de eliteteams fysiek in topconditie zijn. Heel cool om te zien hoe het er op het allerhoogste niveau aan toe gaat, ik heb er veel van opgestoken.
Björn Kuipers tijdens Barcelona – Liverpool in 2019
Om te weten hoe het er op een Belgisch veld aan toegaat, kun je kijken naar de derde aflevering van ‘#weetikveel’ met Kobe Ilsen. Hij volgde daarin FIFA-scheidsrechter Erik Lambrechts en zijn team tijdens de wedstrijd Kv Oostende – R. Antwerp Fc.
Je kon ook hier natuurlijk meeluisteren met de headsets van de refs, en dat is altijd interessant, maar Ilsen deed ook een training mee met Lambrechts en zijn physical coach Bart Gilis. Verder zit er ook een interview in met Stephanie Forde. Zij is operationeel directeur van de Belgische arbitrage en daarmee verantwoordelijk voor alles wat met onze eliterefs te maken heeft.
Leuk om eens te zien hoe het er bij onze eigen elitescheidsrechters aan toe gaat.
Of ook: het EK 2008 door de ogen van de scheidsrechters en hun entourage – een echte primeur, want nooit was de arbitrage op het hoogste niveau van zo dichtbij gevolgd. Het was de eerste documentaire over scheidsrechters die ik zelf zag, zelfs nog voor ik mijn eerste wedstrijd gefloten had. Maar ik wist toen al: dat is iets voor mij.
We krijgen refs als Howard Webb, Massimo Bussaca en Roberto Rosetti (toen nog arbiter, tegenwoordig de baas van alle eliterefs bij de FIFA) te zien, en dat voor, tijdens en na de wedstrijden. Het knappe is dat je niet alleen de mooie momenten te zien krijgt: de vreugde van elke nieuwe aanmelding, of de adrenaline en opwinding tijdens de matchen. Maar je ziet ook de keiharde concurrentie tussen de refs onderling, en de druk van de scheidsrechterorganisatie – wie niet perfect presteert, moet thuis in de zetel kijken naar hoe een collega de finale fluit.
Mooie minidocu waarin NOS Sport topscheids Björn Kuipers interviewt over zijn carrière en hem volgt tijdens de KNVB-bekerfinale tussen Feyenoord en FC Utrecht. Het is geweldig om te zien hoe goed Björn met zijn team omgaat, maar ook hoe hij met de spelers op het veld communiceert.
Yung Ref Life 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.