Over de arbitrage in het Nederlandse jeugd- en amateurvoetbal en de scheidsopleidingen daar leerde ik alles van mijn bloggende collega Jan ter Harmsel alias Dutchreferee (herlees het interview hier). Maar hoe gaat het er eigenlijk aan toe in de hogere divisies? Even bellen naar Sander de Brito Roque, scheidsrechter in de Nederlandse Derde Divisie en de Jack’s League én hoofdopleider voor beginnende refs. Hij stond me al te graag te woord.
YungRef: Je fluit in twee verschillende competities: de Derde Divisie (denk: de Belgische derde amateurklasse) en de Jack’s League (onze eerste amateurklasse). Hoe interessant zijn die?
Sander: Héél erg, het is echt een prachtig niveau om te fluiten. De teams kunnen niet promoveren of degraderen, de scheidsrechters kunnen alleen niet promoveren. Ze kunnen dus niet rechtstreeks promoveren naar het profvoetbal van de Keuken Kampioen Divisie (tweede klasse) en de Eredivisie (eerste klasse): ze kiezen heel bewust voor dit niveau. Maar het is zeker niet minder leuk: de teams spelen op een degelijk niveau, en dankzij de vele supporters is er altijd ontzettend veel ambiance op de tribune – voor sommige derby’s zijn ze zelfs met vele duizenden. En dat alle wedstrijden ook nog eens op tv uitgezonden worden, maakt de beleving helemaal compleet!

YungRef: Je bent ook hoofdopleider bij de Nederlandse voetbalbond KNVB. Wat houdt je functie in?
Sander: Toen ik negen jaar geleden startte, was ik verantwoordelijk voor de opleiding van de beginnende scheidsrechters. Vandaag ontferm ik me over het talententraject van de KNVB, met het oog op doorstroming naar de Keuken Kampioen Divisie en de Eredivisie. En dat lukt aardig: Marc Nagtegaal fluit momenteel in de Eredivisie, Luca Cantineau is dan weer actief in de Keuken Kampioen Divisie – ze zijn allebei bij mij op cursus geweest. Maar eigenlijk ben ik nog trotser op het feit dat ik al wat oudere refs heb kunnen opleiden die met veel plezier fluiten in de Jack’s League.

YungRef: Je bent een paar jaar geleden als KNVB-opleider naar de Caraïben geweest om refs te coachen. Hoe ging dat?
Sander: Dat waren echt machtige ervaringen. In Suriname en Aruba deed ik technische sessies met de refs en coachte ze tijdens wedstrijden.
Het grappige was: toen ik arriveerde, vielen hun ogen bijna uit hun kassen. Ze hadden namelijk een witte vijftiger verwacht, geen jonge gast zoals ik (lacht). En ze werden helemaal gék toen ze mijn KNVB-kleding zagen met het leeuwenlogo op – zo officiéél, man! Het was een hele fijne groep: heel leergierig, wat sowieso de max is voor een opleider. Dat ik gewoon op mijn gemak Nederlands kon praten tijdens de sessies was ook mooi meegenomen.
In Suriname stond er toevallig een belangrijke derby op het programma die zou worden gefloten door de enige FIFA-scheids die het land rijk is. Maar toen ze mij bezig zagen tijdens de sessies hebben ze van die FIFA-ref snel de vierde official gemaakt – ik mocht hoofdscheids zijn. Daar zei ik natuurlijk geen nee tegen.
Ze hadden me ingeprent dat het geen makkelijke wedstrijd zou worden, maar daar was niet veel van te merken: na een halfuur stond het al 0-3, en de algemene intensiteit was vrij laag. Het enige wat ik écht gek vond: op een bepaald moment beging een speler vlak naast de lijn een zware overtreding – naar Nederlandse normen was dat rood. Maar de overtreder schudde de getackelde speler rustig de hand en niemand van de staf en supporters gaf een krimp! Nou, toen leek een rode kaart me plots heel overdreven, dus gaf ik maar geel. Even later ging op dezelfde plek de bal over de zijlijn en claimde de thuisploeg de bal. Ik oordeelde: voor de tegenpartij. Wel, toen werden ze op de bank en in de tribune helemaal gek. Best raar, in Nederland zou het net andersom zijn.

YungRef: Ik las op Instagram dat je binnenkort een nieuwe uitdaging aangaat – iets op de Caraïben?
Sander: Op 1 februari start ik bij een sportconsultancybureau, en specifiek ga ik twee projecten van de voetbalbonden op Aruba en Bonaire in goeie banen leiden. Dankzij subsidies konden ze daar extra medewerkers aannemen, en die ga ik opleiden. Het is te zeggen: ik ga ze niet vertellen hoe ze trainingen moeten geven, maar ik ga ze wél helpen om bijvoorbeeld meer meisjes te overtuigen om ook te gaan voetballen, of om scheidsrechters aan te trekken. Met dat laatste heb ik toevallig wel een beetje ervaring. Ik ga de job trouwens doen vanuit Nederland, maar ik ga natuurlijk wél af en toe naar ginder.
YungRef: Ik zag dat je goed bevriend bent met een paar scheidsrechters uit jullie hoogste klasse. Jullie trainen zelfs regelmatig samen.
Sander: Klopt. Er is in Nederland sowieso een heel goeie band tussen de amateur- en de eliterefs, maar het helpt natuurlijk ook al je samen opgroeit. Zoals met Clay Ruperti, die in de Keuken Kampioen Divisie fluit en als VAR internationale wedstrijden begeleidt: we woonden als kind bij elkaar om de hoek, zijn samen beginnen fluiten en promoveerden bijna elk jaar tegelijkertijd. Ook Eredivisie-scheids Jeroen Manschot komt hier wel eens over de vloer. En ja, dan is samen trainen ook gewoon leuk.
YungRef: Ik zag jou voor het eerst in actie in een filmpje op YouTube, tijdens een hevig opstootje in de wedstrijd Katwijk–Kozakken Boys: je stuurde toen een speler en een coach van het veld. Kan je wat meer vertellen over die beslissing?
Sander: Er hoort wat context bij: Katwijk en Kozakken Boys hadden een seizoen eerder een heftige wedstrijd gespeeld als de nummers één en twee van het klassement. Ze hadden maar één puntje verschil, en wie won zou kampioen spelen. Een zeer bewogen partij: Kozakken Boys troffen vaak het doelkader, Katwijk viel in het slot met tien man door een rode kaart, de ref moest tijdens de match vervangen worden vanwege een blessure. Eindstand 0-0 en Katwijk werd kampioen.
Ik floot Katwijk – Kozakken Boys op de tweede speeldag van het nieuwe seizoen: al die emoties en frustraties van de vorige keer waren dus nog lang niet weggeëbt. Ik voelde het vanaf de eerste minuut, maar ik had de wedstrijd prima onder controle.
Tot dat ene moment: de bal rolt over de zijlijn, de kapitein van Katwijk wil graag de ingooi snel hernemen maar wordt vastgehouden door de coach van Kozakken Boys. Daarop ontstaat er duw- en trekwerk – mij leek het verstandig om alles zo’n beetje van op afstand te bekijken. Ik heb dan maar besloten om de wedstrijd een kwartier te staken en de disciplinaire straffen in de catacomben te geven, om nog meer commotie op het veld te vermijden. Het verdict: rood voor kapitein Susan van Katwijk én voor trainer Cornelissen van Kozakken Boys.
YungRef: Je hebt je beslissing achteraf toegelicht tijdens een interview. Welke voordelen zie je daar in?
Sander: Ik vind het eigenlijk altijd essentieel dat je je beslissingen uitlegt, en in dit specifieke geval helemaal. Op je gemak jouw kant van het verhaal doen en uitleggen waarom je een bepaalde beslissing genomen hebt: dat geeft toch net iets meer duidelijkheid naar de buitenwereld toe, niet? En hopelijk zorgt het ook voor meer begrip bij spelers, staf en supporters.

YungRef: Ten slotte: wat wil je nog graag bereiken in je carrière?
Sander: Ik bekijk het altijd zo: ik wil volgende week beter fluiten dan deze week. Dat is voor mij het allerbelangrijkste. Uiteraard wil ik ook nog wel leuke wedstrijden fluiten en met mijn nieuwe job nog wat dingen bereiken, maar we zien wel hoe het loopt, zeker?
En daarmee zat deze leuke én leerrijke babbel met Sander erop. Hartelijk dank en succes met je nieuwe job, collega!
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.