De beste vijf refs vanop het EK 2020

Het EK 2020 is nu al bijna een maand voorbij, maar het is nooit te laat voor een terugblik… op de arbitrage van het toernooi, wel te verstaan. In deze post mijn top 5 van dit EK.

5. Anthony Taylor

Het EK 2020 was het allereerste grote landentoernooi voor de Engelse ref Anthony Taylor. We zullen hem vooral herinneren door de wedstrijd Denemarken – Finland op speeldag 1 – je weet wel: die waarin de Deense middenvelder Eriksen een hartstilstand kreeg en ter plekke gereanimeerd moest worden. Taylor werd achteraf door scheidsbaas Rosetti extra hard bedankt voor zijn kordate reactie: door heel snel de verzorging op het veld te roepen, gingen er geen cruciale minuten verloren. Taylor floot nadien nog twee andere wedstrijden: Duitsland–Portugal en Italië–Oostenrijk. Telkens floot hij zeer consequent, dus: dik verdiend, deze vijfde plaats.

Taylor tijdens Denemarken – Finland

4. Cüneyt Cakir

Ook de Turkse ref Cüneyt Cakir verdient een plekje in deze top 5. Hij floot op dit EK – net zoals Taylor – drie wedstrijden: Hongarije–Portugal, Oekraïne-Oostenrijk en de memorabele achtste finale tussen Kroatië en Spanje – die op 3-5 eindigde. Ook hij floot erg goed, maar daarnaast is er nog een andere reden waarom hij in dit lijstje staat: hij brak dit EK een wereldrecord. Hij heeft namelijk de meeste EK-wedstrijden achter zijn naam staan, negen wedstrijden in drie edities (2012, 2016, 2020).

3. Björn Kuipers

Uiteraard was ook Björn Kuipers weer van de partij: net zoals Cakir voor de derde keer actief op een EK. Kuipers floot dit keer vier wedstrijden, waaronder Denemarken–België en de finale op Wembley tussen Italië en Engeland. Toch zet ik hem op de derde plaats, en dat vanwege zijn wat mindere prestatie tijdens Denemarken–België. Zijn andere drie wedstrijden waren dan weer uitstekend. Zaterdag 7 augustus nam Kuipers afscheid van het voetbal in de Johan Cruijffschaal, de Nederlandse supercup. Nogmaals bedankt voor alles, team Kuipers!

2. Sergey Karasev

Voor mij waren de prestaties van de Russische scheids Sergey Karasev een revelatie. Na het EK 2016 in Frankrijk en het WK 2018 in Rusland was dit zijn derde grote toernooi. De vorige keer floot hij telkens maar een of twee wedstrijden waarin bovendien niet meer veel op het spel stond. Nu floot hij er drie, waaronder de kraker tussen Duitsland en Hongarije en de achtste finale tussen Nederland en Tsjechië. In die laatste stuurde hij Nederlander De Ligt met rood van het veld na een bewuste handsbal. Ik was onder de indruk van zijn prestaties op het veld: hij bleef erg kalm tegenover de spelers en maakte geen grote fouten. Conclusie: een prima optreden van het Russische scheidsteam op dit EK.

1. Danny Makkelie

Naast Kuipers was ook zijn landgenoot Danny Makkelie aanwezig op dit EK: hij maakte zijn debuut op een groot landentoernooi. En dat debuut was wat mij betreft een schot in de roos. Team Makkelie kreeg meteen de openingswedstrijd tussen Italië en Turkije, maar ook de achtste finale tussen Engeland en Duitsland en, niet te vergeten, de halve finale tussen Engeland en Denemarken. Je debuut maken op een groot landentoernooi en meteen vier wedstrijden mogen leiden… dat is zeldzaam. Alle wedstrijden had hij prima in de hand. Toegegeven, die strafschop voor Engeland in de halve finale was misschien niet helemaal juist, maar ik ben er zeker van dat er voor hem en zijn team nog veel mooie wedstrijden in het verschiet liggen. Onlangs leidden ze trouwens nog een wedstrijd in de kwalificatie van de Champions League, waarmee hun seizoen ook weer begonnen is.

Uiteraard hebben álle refs over het algemeen goed gefloten. Ik hoop ze allemaal snel terug te zien op tv, afgezien van zij die intussen met pensioen gingen, zoals Kuipers en Brych. Veel succes aan allen!

De fenomenale carrière van EK-finaleref Björn Kuipers

Het hing al een tijdje in de lucht, maar sinds vorige week is het officieel: Björn Kuipers, de Nederlandse ref uit Oldenzaal, is door UEFA aangeduid voor de EK-finale. Extra speciaal, want het is de laatste internationale wedstrijd van mijn grootste refidool. Een overzichtje.  

Kuipers (rechts) tijdens Denemarken – België eerder dit EK.

De beginjaren

Kuipers maakt in het seizoen 2003-’04 zijn debuut in het betaalde voetbal. Op 12 maart mocht hij de wedstrijd tussen FC Eindhoven en Exelsior in goede banen leiden. Hij deed het blijkbaar toen al erg goed, want op 22 mei 2005 debuteerde hij in de Eredivisie, de Nederlandse eerste klasse. Hij kreeg de wedstrijd tussen Heerenveen en NEC, die op 2-1 eindigde. En stilaan groeide hij verder tot een van de vaste waarden in de Eredivisie, met als beloning een FIFA-badge vanaf het seizoen 2006-’07. Zijn eerste internationale wedstrijd was al snel een feit: hij werd aangeduid om Grasshoppers tegen FC Fehervar te fluiten, voor de kwalificatie van de UEFA-cup.

De jonge Kuipers (rechts) in actie met 4e official Makkelie (links). Die laatste floot ook drie duels op dit EK.

Kuipers in België

Geloof het of niet: Kuipers floot – via een uitwisselingsproject – enkele wedstrijden in de Jupiler Pro League, de Belgische eerste klasse. Hij kwam hier in totaal zeven keer op bezoek en floot toppers als Genk-Standard in 2010. Dit uitwisselingsproject tussen Nederlandse en Belgische refs loopt nog altijd trouwens, maar kon de afgelopen twee seizoenen door corona niet doorgaan.

Internationale carrière

Ook op internationaal gebied stootte Kuipers snel door tot de top van Europa, en later zelfs tot die van de wereld. In 2009 floot hij zijn eerste wedstrijd in de Champions League, en algauw kreeg hij meer en meer de echt grote ploegen, zoals Bayern München, Barcelona en Real Madrid. Zo werd hij stilaan beter en constanter, en als beloning voor zijn prestaties floot hij de UEFA Supercup in 2012 tussen Barcelona en Porto.

Het feit dat hij zich kwalificeerde met zijn team – Erwin Zeinstra en Sander Van Roekel – voor het EK 2012 in Polen en Oekraïne was geen echte verrassing. Maar het trio floot meteen drie wedstrijden, en da’s bijzonder veel voor nieuwkomers op zo’n groot toernooi. Kuipers was achteraf erg trots op hun prestatie, maar het was eigenlijk nog maar het begin. De ene topwedstrijd volgde op de andere.

Daarna miste team-Kuipers bijna geen enkel groot toernooi meer: ze waren tweemaal aanwezig op een WK (2014 + 2018), driemaal op een EK (2012, 2016, en 2020), en deden tussendoor toernooien zoals het WK voor -20-jarigen en de Confederations Cup in 2013.

Hier enkele foto’s:

Kuipers in actie op het EK 2012
EK 2016: check!

Ook in de Champions League en Europa League leidde team Kuipers constant toppers: een Champions League-finale in 2014 en maar liefst twee Europa League-finales, in 2013 en 2018. Geen enkele ref die dat op zijn cv heeft staan.

Kuipers tijdens de Champions League finale in 2014.

Kuipers werd ook een aantal keer uitgenodigd door Griekenland en Saoedi-Arabië voor competitie- en bekerwedstrijden. Zo floot hij in 2020 de finale van de Kypello Elladas, het Griekse bekertoernooi. In Saoedi-Arabië deed hij het ook telkens bijzonder goed. Hieronder een paar actiebeelden:

Kypello Elladas 2020

Recordman

Als je al die finales samentelt, is de conclusie duidelijk: niemand floot in zijn profcarrière meer finales dan Kuipers. Vijftien in totaal, twintig zelfs als je ook de verschillende play-offs meerekent. De EK-finale wordt dus zijn zestiende grote finale – de kers op de taart van zijn zo al schitterende carrière!

Team-Kuipers heeft ook wel tegenslagen gekend: zo grepen ze in 2014 naast de WK-finale omdat Nederland zo ver geraakte in het toernooi – zo gaat dat als jouw land goed voetbalt. Maar dat liet hij niet aan zijn hart komen: “We moeten niet kijken naar wat we niet hebben gehad, maar naar de dingen die we wel hebben gehad”, aldus Kuipers. En de finale Engeland-Italië kan hij daar nog aan toevoegen.

Kuipers is mijn grootste idool van alle refs: vooral vanwege zijn geweldige stijl van fluiten. Ook al staan er spelers te roepen en tieren, dan straalt hij nog altijd rust uit. Hij weet ook wat hij wil bereiken, en dan werkt hij daar naartoe – een voorbeeld voor ons allen.

Exit Kuipers uit het internationale voetbal, al zou hij naar verluidt wél nog in de Eredivisie actief blijven. Hij verdwijnt dus gelukkig nog niet, hopelijk kan ik hem nog eens in actie zien.

Hier alvast zijn team voor vanavond:

Team Kuipers is klaar voor de finale! (bron: uefa.com)

Ik wens hem en zijn team dan ook ongelofelijk veel succes voor vanavond: ik ben er zeker van dat hij deze finale tot een goed einde zal brengen. Laat me ook zeker en vast weten wat jij ervan vond!

#Yungreview 6: Geen clear error = geen VAR-interventie tijdens Engeland-Denemarken

Dat de VAR (Video Assistant Referee) meekijkt tijdens een wedstrijd, dat weet intussen iedereen. Maar wanneer hij precies mag ingrijpen, daarover is er nog altijd veel onduidelijkheid. Woensdagavond was er weer zo’n moment waarop de halve wereld – en zeker heel Denemarken – het eens was: dit had de VAR toch moeten corrigeren! Maar was dat wel zo? Vandaag in Yungreview #6: de halve finale tussen Denemarken en Engeland op het EK.

Makkelie wacht het verdict van de VAR af

In de tweede halve finale van het EK 2020 staat Engeland 1-1 gelijk tegen Denemarken na 101 minuten voetballen. Plots komt Engeland er na een combinatie goed uit en gaat Sterling van Engeland het strafschopgebied van de Denen in. Hij maakt een dribbel en gaat duidelijk voorbij de Deense verdediger Maehle. Maar dan gaat Sterling tegen de vlakte. Is er contact geweest of niet? De Nederlandse scheidsrechter Makkelie wijst alleszins gedecideerd naar de stip: penalty.

Bekijk je deze fase uit het standpunt van de ref, dan zegt iedereen: strafschop. Maar bekijk je het in de herhaling vanuit een ander standpunt, bijvoorbeeld van achter het doel, dan valt niet meteen een zwaar contact tussen de twee waar te nemen. De VAR grijpt echter niet in, en Kane trapt Engeland uiteindelijk met zijn strafschop naar de finale. Bij de Denen willen ze nog altijd niet van die strafschop weten. Maar waarom greep de VAR dan niet in?

Herbekijk de situatie hier nog eens:

Penaltyfase ENG-DEN

(vanaf 8 min 21 seconden)

Even recapituleren voor wie het vergeten was: de VAR grijpt in bij de volgende vier situaties.

  1. Bij een goal. De VAR checkt sowieso alle goals: heeft de ref of een assistent in de opbouw iets gemist, dan kan de VAR de goal eventueel afkeuren.
  2. Wanneer er sprake is van een ‘mistaken identity’ (persoonsverwisseling) – als een verkeerde speler een kaart krijgt, bijvoorbeeld.
  3. Bij gemiste fouten die worden gezien als een buitensporige actie, een DOGSO (ontnemen van een open scoringskans), of gewelddadig gedrag, en dus een rode kaart verdienen.
  4. Ten slotte checkt de VAR ook nog de potentiële strafschoppen: is er een fout in het strafschopgebied gemist, een fout gefloten die er geen was, of juist andersom? Dan zal de VAR die er ook uithalen.

Da’s duidelijk.

Maar als de scheidsrechter een discutabele fase fluit, zoals bijvoorbeeld in dit geval met Sterling, kan de VAR niet ingrijpen. Waarom niet? Omdat het niet kan worden beschouwd als een ‘clear error’ ofte een duidelijke vergissing.

Het zit zo: in de herhaling kan je goed zien dat verdediger Maehle even zijn been laat hangen. Of er effectief contact is? Daarover geven de beelden geen uitsluitsel. We zien alleen dat Sterling heel snel tegen de vlakte gaat. Al dan niet vanwege dat been van Maehle – maar feit is dat het been van de Deen daar niet moest zijn. Mocht het been niet in de buurt van Sterlings voet zijn geweest, dan was de situatie helemaal anders. Was Sterling dan neergegaan, dan kon de VAR Makkelies beslissing als een clear error beschouwen. En dan had hij de hoofdref sowieso naar het scherm langs de lijn geroepen.

Check de foto hieronder. Je ziet duidelijk dat het rechterbeen van Maehle in de buurt van Sterlings voet komt – rijkelijk te laat, want de bal is al een halve meter verderop gerold.

Het uitgestrekte been van Maehle (nr5) bij de strafschopfase

Conclusie: de VAR bij Engeland-Denemarken heeft zijn werk netjes volgens de regels gedaan. Hij heeft de situatie gecheckt en geconcludeerd dat Danny Makkelie géén clear error heeft gemaakt door een penalty te fluiten. Was er ook echt contact? Dat weten alleen Sterling en Maehle. Die eerste krijgt nu het voordeel van de twijfel, die tweede is genekt door zijn traagheid – had hij z’n been maar niet voor dat van de aanvaller moeten planten.

De Denen mogen zeggen wat ze willen. De scheids, die in een fractie van een seconde heeft moeten beslissen, heeft geen duidelijke fout gemaakt. Hij heeft de actie van de Deense verdediger geïnterpreteerd als een fout; uit de VAR-check bleek: inderdaad, dit zou een fout geweest kunnen zijn. Meer kan de VAR vandaag niet doen.

Wat vond jij van deze beslissing? Zou jij de penalty hebben gegeven of niet? Laat het zeker weten, en tot snel!

Tips voor matchdag #5: officiële EURO 2020 tossmunt voor de refs

In de aanloop naar het – weliswaar uitgestelde – EK 2020 kregen de scheidsrechters heel wat nieuwe gadgets die ze zouden gebruiken op het EK, waaronder nieuwe kledij van Macron met het EK-logo op, een nieuw horloge, en ook een gepersonaliseerde EK-tossmunt. Aangezien ik ondertussen toch al een tijdje refgadgets verzamel, leek me tof om er eentje te kopen als souvenir. In de vijfde aflevering in ‘Tips voor matchdag’: de officiële EURO 2020 tossmunt!

Na het zien van deze video zin om ook EURO 2020 spullen aan te schaffen? In deze onderstaande links vinden jullie alvast de shirts, het horloge, en uiteraard de tossmunt terug!

Wat vinden jullie ervan dat eliterefs gepersonaliseerde gadgets krijgen voor een toernooi? Kregen jullie al eens speciale gadgets voor een toernooi? Laat het weten in de commentaren! Trouwens: dit weekend vertrek ik weer op scheidsrechterskamp, dus geen post dit weekend. Wel begin volgende week een verslag hiervan op mijn blog, tot snel!

Wat nemen eliterefs mee op het veld?

Alle refs hebben hun vaste wedstrijdattributen; de ene heeft er al wat meer dan de andere. Iedereen neemt sowieso een fluitje en kaarten mee, net zoals een notitieboekje en een tossmunt. Maar hoe zit dat eigenlijk met onze profscheidsrechters? Daarover heb ik het dit keer.

Kledij

Belgische eliterefs krijgen om de zoveel seizoenen nieuwe kleding van Patrick, hun officiële sponsor. Allemaal krijgen ze wedstrijdshirts in de drie kleuren, maar ook andere kledij zoals trainingsshirts en regenkledij. Als ze ook internationaal fluiten, krijgen ze er nog andere kledij bovenop: van Adidas als ze FIFA-wedstrijden leiden, van Macron als ze UEFA-wedstrijden zoals de Champions League en Europa League leiden.

Soms gaan er ook niet-FIFA-refs mee naar het buitenland: zij lenen dan Macron-kledij van de Belgische voetbalbond. Wat schoeisel betreft mogen de refs zelf kiezen, zolang het maar zwarte schoenen zijn. De populairste onder de toprefs zijn de Copa Mundial’s van Adidas.

Lawrence Visser in actie met de gele Patrick-uitrusting aan (foto: gettyimages)
De Macron-shirts voor het EK van deze zomer

Accessoires

Hun accessoires verschillen niet zo veel als die van de amateurrefs. Alleen krijgen de profs, althans degene die internationaal ook actief zijn, jaarlijks gadgets van FIFA en UEFA. Van FIFA krijgen ze jaarlijks badges, pins, kaarten, tossmunten en dergelijke. Van UEFA krijgen ze op seminaries vaak gadgets mee naar huis: kaarten en fluitjes, notitieblokken, pennen, noem maar op. Voor de rest hebben ze ook een tossmunt, een notitieboekje, een potlood, en natuurlijk een fluitje: dat verschilt qua type ook wel van ref tot ref: dat kon je zien in mijn post over fluitjes een tijdje geleden.

Enkele FIFA- en UEFA accessoires

Ook de vanishing spray is een vast onderdeel van de scheidsuitrusting: dit is een spray die ze gebruiken om de muur bij een vrije trap op afstand te houden, en die na ongeveer een minuut verdwijnt. Ook de vierde ref heeft een extra exemplaar mee, mocht dat van de hoofdref leegraken.

Hoe zo’n spray concreet werkt, zie je in dit filmpje:

Technologische accessoires

Het is niet altijd zichtbaar, maar eliterefs hebben ook best wat technologische hulpmiddelen mee. Om te beginnen hanteren de lijnrechters biepvlaggen met een zender. Als ze de aandacht van de hoofdref willen vragen, drukken ze op een knopje. De ontvanger, in de vorm van een bakje dat de hoofdref aan zijn arm draagt, gaat vervolgens trillen. En dan weet de ref: hier is iets aan de hand.

Het refteam heeft ook een communicatiesysteem. In de Belgische Jupiler Pro League meestal eentje van VOKKERO. Via headsets kunnen ze over een open lijn met elkaar communiceren tijdens de wedstrijd. Die elektronische hulpmiddelen stoppen ze weg in een speciaal ondershirt – er is plaats voor de ontvangers voor de biepvlaggen en het zender-ontvangertje van het communicatiesysteem, maar ook voor het zendertje van Statsports. Met dat laatste worden al hun statistieken via RefAssist geregistreerd en geanalyseerd.

Hoe zo’n headset werkt, zie je in dit filmpje:

En last but not least: het horloge. Onze Belgische eliterefs gebruiken een Polar, omdat deze heel goed hun hartslag, snelheid en dergelijke registreren via het platform RefAssist. Ook ik gebruik een Polar van het type m430, die erg goed is voor het registreren van trainingen en fitnesstesten.

Conclusie: eliterefs nemen heel wat onmisbare gadgets mee naar hun wedstrijd. En al ben ik zelf nog geen prof, ik vind het erg leuk om met professionele accessoires te werken. Wat nemen jullie zoal mee naar jullie matchen? Laat het zeker weten in de commentaren!