De fenomenale carrière van EK-finaleref Björn Kuipers

Het hing al een tijdje in de lucht, maar sinds vorige week is het officieel: Björn Kuipers, de Nederlandse ref uit Oldenzaal, is door UEFA aangeduid voor de EK-finale. Extra speciaal, want het is de laatste internationale wedstrijd van mijn grootste refidool. Een overzichtje.  

Kuipers (rechts) tijdens Denemarken – België eerder dit EK.

De beginjaren

Kuipers maakt in het seizoen 2003-’04 zijn debuut in het betaalde voetbal. Op 12 maart mocht hij de wedstrijd tussen FC Eindhoven en Exelsior in goede banen leiden. Hij deed het blijkbaar toen al erg goed, want op 22 mei 2005 debuteerde hij in de Eredivisie, de Nederlandse eerste klasse. Hij kreeg de wedstrijd tussen Heerenveen en NEC, die op 2-1 eindigde. En stilaan groeide hij verder tot een van de vaste waarden in de Eredivisie, met als beloning een FIFA-badge vanaf het seizoen 2006-’07. Zijn eerste internationale wedstrijd was al snel een feit: hij werd aangeduid om Grasshoppers tegen FC Fehervar te fluiten, voor de kwalificatie van de UEFA-cup.

De jonge Kuipers (rechts) in actie met 4e official Makkelie (links). Die laatste floot ook drie duels op dit EK.

Kuipers in België

Geloof het of niet: Kuipers floot – via een uitwisselingsproject – enkele wedstrijden in de Jupiler Pro League, de Belgische eerste klasse. Hij kwam hier in totaal zeven keer op bezoek en floot toppers als Genk-Standard in 2010. Dit uitwisselingsproject tussen Nederlandse en Belgische refs loopt nog altijd trouwens, maar kon de afgelopen twee seizoenen door corona niet doorgaan.

Internationale carrière

Ook op internationaal gebied stootte Kuipers snel door tot de top van Europa, en later zelfs tot die van de wereld. In 2009 floot hij zijn eerste wedstrijd in de Champions League, en algauw kreeg hij meer en meer de echt grote ploegen, zoals Bayern München, Barcelona en Real Madrid. Zo werd hij stilaan beter en constanter, en als beloning voor zijn prestaties floot hij de UEFA Supercup in 2012 tussen Barcelona en Porto.

Het feit dat hij zich kwalificeerde met zijn team – Erwin Zeinstra en Sander Van Roekel – voor het EK 2012 in Polen en Oekraïne was geen echte verrassing. Maar het trio floot meteen drie wedstrijden, en da’s bijzonder veel voor nieuwkomers op zo’n groot toernooi. Kuipers was achteraf erg trots op hun prestatie, maar het was eigenlijk nog maar het begin. De ene topwedstrijd volgde op de andere.

Daarna miste team-Kuipers bijna geen enkel groot toernooi meer: ze waren tweemaal aanwezig op een WK (2014 + 2018), driemaal op een EK (2012, 2016, en 2020), en deden tussendoor toernooien zoals het WK voor -20-jarigen en de Confederations Cup in 2013.

Hier enkele foto’s:

Kuipers in actie op het EK 2012

EK 2016: check!

Ook in de Champions League en Europa League leidde team Kuipers constant toppers: een Champions League-finale in 2014 en maar liefst twee Europa League-finales, in 2013 en 2018. Geen enkele ref die dat op zijn cv heeft staan.

Kuipers tijdens de Champions League finale in 2014.

Kuipers werd ook een aantal keer uitgenodigd door Griekenland en Saoedi-Arabië voor competitie- en bekerwedstrijden. Zo floot hij in 2020 de finale van de Kypello Elladas, het Griekse bekertoernooi. In Saoedi-Arabië deed hij het ook telkens bijzonder goed. Hieronder een paar actiebeelden:

Kypello Elladas 2020

Recordman

Als je al die finales samentelt, is de conclusie duidelijk: niemand floot in zijn profcarrière meer finales dan Kuipers. Vijftien in totaal, twintig zelfs als je ook de verschillende play-offs meerekent. De EK-finale wordt dus zijn zestiende grote finale – de kers op de taart van zijn zo al schitterende carrière!

Team-Kuipers heeft ook wel tegenslagen gekend: zo grepen ze in 2014 naast de WK-finale omdat Nederland zo ver geraakte in het toernooi – zo gaat dat als jouw land goed voetbalt. Maar dat liet hij niet aan zijn hart komen: “We moeten niet kijken naar wat we niet hebben gehad, maar naar de dingen die we wel hebben gehad”, aldus Kuipers. En de finale Engeland-Italië kan hij daar nog aan toevoegen.

Kuipers is mijn grootste idool van alle refs: vooral vanwege zijn geweldige stijl van fluiten. Ook al staan er spelers te roepen en tieren, dan straalt hij nog altijd rust uit. Hij weet ook wat hij wil bereiken, en dan werkt hij daar naartoe – een voorbeeld voor ons allen.

Exit Kuipers uit het internationale voetbal, al zou hij naar verluidt wél nog in de Eredivisie actief blijven. Hij verdwijnt dus gelukkig nog niet, hopelijk kan ik hem nog eens in actie zien.

Hier alvast zijn team voor vanavond:

Team Kuipers is klaar voor de finale! (bron: uefa.com)

Ik wens hem en zijn team dan ook ongelofelijk veel succes voor vanavond: ik ben er zeker van dat hij deze finale tot een goed einde zal brengen. Laat me ook zeker en vast weten wat jij ervan vond!

#Yungreview 6: Geen clear error = geen VAR-interventie tijdens Engeland-Denemarken

Dat de VAR (Video Assistant Referee) meekijkt tijdens een wedstrijd, dat weet intussen iedereen. Maar wanneer hij precies mag ingrijpen, daarover is er nog altijd veel onduidelijkheid. Woensdagavond was er weer zo’n moment waarop de halve wereld – en zeker heel Denemarken – het eens was: dit had de VAR toch moeten corrigeren! Maar was dat wel zo? Vandaag in Yungreview #6: de halve finale tussen Denemarken en Engeland op het EK.

Makkelie wacht het verdict van de VAR af

In de tweede halve finale van het EK 2020 staat Engeland 1-1 gelijk tegen Denemarken na 101 minuten voetballen. Plots komt Engeland er na een combinatie goed uit en gaat Sterling van Engeland het strafschopgebied van de Denen in. Hij maakt een dribbel en gaat duidelijk voorbij de Deense verdediger Maehle. Maar dan gaat Sterling tegen de vlakte. Is er contact geweest of niet? De Nederlandse scheidsrechter Makkelie wijst alleszins gedecideerd naar de stip: penalty.

Bekijk je deze fase uit het standpunt van de ref, dan zegt iedereen: strafschop. Maar bekijk je het in de herhaling vanuit een ander standpunt, bijvoorbeeld van achter het doel, dan valt niet meteen een zwaar contact tussen de twee waar te nemen. De VAR grijpt echter niet in, en Kane trapt Engeland uiteindelijk met zijn strafschop naar de finale. Bij de Denen willen ze nog altijd niet van die strafschop weten. Maar waarom greep de VAR dan niet in?

Herbekijk de situatie hier nog eens:

Penaltyfase ENG-DEN

(vanaf 8 min 21 seconden)

Even recapituleren voor wie het vergeten was: de VAR grijpt in bij de volgende vier situaties.

1. Bij een goal. De VAR checkt sowieso alle goals: heeft de ref of een assistent in de opbouw iets gemist, dan kan de VAR de goal eventueel afkeuren.
2. Wanneer er sprake is van een ‘mistaken identity’ (persoonsverwisseling) – als een verkeerde speler een kaart krijgt, bijvoorbeeld.
3. Bij gemiste fouten die worden gezien als een buitensporige actie, een DOGSO (ontnemen van een open scoringskans), of gewelddadig gedrag, en dus een rode kaart verdienen.
4. Ten slotte checkt de VAR ook nog de potentiële strafschoppen: is er een fout in het strafschopgebied gemist, een fout gefloten die er geen was, of juist andersom? Dan zal de VAR die er ook uithalen.

Da’s duidelijk.

Maar als de scheidsrechter een discutabele fase fluit, zoals bijvoorbeeld in dit geval met Sterling, kan de VAR niet ingrijpen. Waarom niet? Omdat het niet kan worden beschouwd als een ‘clear error’ ofte een duidelijke vergissing.

Het zit zo: in de herhaling kan je goed zien dat verdediger Maehle even zijn been laat hangen. Of er effectief contact is? Daarover geven de beelden geen uitsluitsel. We zien alleen dat Sterling heel snel tegen de vlakte gaat. Al dan niet vanwege dat been van Maehle – maar feit is dat het been van de Deen daar niet moest zijn. Mocht het been niet in de buurt van Sterlings voet zijn geweest, dan was de situatie helemaal anders. Was Sterling dan neergegaan, dan kon de VAR Makkelies beslissing als een clear error beschouwen. En dan had hij de hoofdref sowieso naar het scherm langs de lijn geroepen.

Check de foto hieronder. Je ziet duidelijk dat het rechterbeen van Maehle in de buurt van Sterlings voet komt – rijkelijk te laat, want de bal is al een halve meter verderop gerold.

Het uitgestrekte been van Maehle (nr5) bij de strafschopfase

Conclusie: de VAR bij Engeland-Denemarken heeft zijn werk netjes volgens de regels gedaan. Hij heeft de situatie gecheckt en geconcludeerd dat Danny Makkelie géén clear error heeft gemaakt door een penalty te fluiten. Was er ook echt contact? Dat weten alleen Sterling en Maehle. Die eerste krijgt nu het voordeel van de twijfel, die tweede is genekt door zijn traagheid – had hij z’n been maar niet voor dat van de aanvaller moeten planten.

De Denen mogen zeggen wat ze willen. De scheids, die in een fractie van een seconde heeft moeten beslissen, heeft geen duidelijke fout gemaakt. Hij heeft de actie van de Deense verdediger geïnterpreteerd als een fout; uit de VAR-check bleek: inderdaad, dit zou een fout geweest kunnen zijn. Meer kan de VAR vandaag niet doen.

Wat vond jij van deze beslissing? Zou jij de penalty hebben gegeven of niet? Laat het zeker weten, en tot snel!