Dutch referee Clay Ruperti about being a FIFA Video Match Official: “It’s totally different than refereeing on the pitch.”

What is life like when you are an international VAR? How do you combine refereeing on the pitch with sitting in the VAR control room? And how on earth do you train as a VAR? I’ve been wondering about these questions for a while now, and who better to give me some answers than Clay Ruperti? He’s a professional referee in the Netherlands and FIFA VAR since last January. The Netherlands has the VAR system since season 2018-19, so Clay must be quite familiar with it by now.

ARNHEM, NETHERLANDS – JANUARY 18: Referee Clay Ruperti during the Dutch TOTO KNVB Cup match between Vitesse and DVS ’33 at the Gelredome on January 18, 2022 in Arnhem, Netherlands (Photo by Peter Lous/Orange Pictures)

YungRef: You’re a referee in the KeukenKampioen Divisie and a FIFA video referee in the Eredivisie and during international games: which do you like the most?

Clay: When I started refereeing more than fifteen years ago, the VAR didn’t even exist. So naturally, I prefer being a referee. Then again, video refereeing is pretty exciting too. I mean, when you’re sitting behind those tv screens and all that fantastic technology, it’s quite something. But it’s a totally different discipline: you use different skills than when you’re out on the pitch.

YungRef: How do you prepare for games as a VAR?

Clay: Actually, the preparation is very similar to preparing as a regular referee. You put both teams under a zoom lens: you check rankings, key players, match conditions, etcetera. Before international games, we have a short meeting with the whole referee team. During games in the Netherlands, we are based at the Replay Center in Zeist, so we call the field referees when they’re in the stadium. Then we shortly discuss tactics and expectations.

YungRef: Is it hard to combine refereeing and being a VAR? To me, it seems to require a totally different mindset.

Clay: Of course it’s different, but hard? Not really. On the pitch, you have the final call, and you’re responsible for every decision: that’s the one thing I can think of. Oh, and maybe the fact that you sometimes have three games in one weekend: one as a ref, one as a fourth official and one as a VAR. In the beginning, that was a bit heavy. But I quickly got used to it.

YungRef: Do you take seminars to improve your skills as a VAR? If so: what are they like?

Clay: VAR-training is a regular element of our monthly meetings. We watch videos of match situations or simulations and then analyze them. Or we make our own decisions in a split-second and discuss them with colleagues. For UEFA, I followed only one online seminar at the beginning of last season, due to Covid-19. We did some technical and practical sessions about offside lines, about when a VAR should intervene or not, and the likes.

YungRef: Do you get assessment marks on your performance as a VAR?

Clay: Yes, but it’s different than with a regular referee report. When they examine VAR’s, they focus on questions like: did the VAR correctly intervene, did he give the referee the right advice, and so on. Also, our way of communication and use of language is crucial. When the VAR talks to the referee in The Netherlands, we always say “Zeist here”, referring to the place where the Replay Center is located. It’s crucial, because the referee needs to know who is talking to him in the headset. Anyway, for every aspect of the game you get either a plus or a minus.

YungRef: In the episode ‘Extra Tijd’ with Danny Makkelie you were the VAR. What is it like to be the VAR for an elite referee team?

Clay: It’s simply amazing to work with them, because you really learn a lot about teamwork and communication. I often do games with Danny, not only big games such as Ajax versus Feyenoord, but also smaller ones. As a FIFA video referee, I also get the chance to work with top referees from all over Europe. For example, I’ve been in Kazakhstan with Donatas Rumsas from Lithuania for a World Cup Qualification match. He also made his debut in the Champions League last December.

YungRef: Let’s talk about your job as referee in the Dutch second division. What is it like?

Clay: Our KeukenKampioen Divisie or KKD is great when you want to prepare for the Eredivisie (First League in NL): the game quality is really nice, and you also referee youth teams from the Eredivisie. They can’t get promoted to the first league, only relegated to a lower league. I’m in a group with about thirty-five referees active in the Eredivisie and the KKD. We are all part of the group ‘Scheidsrechters Betaald Voetbal’ (Professional Football Referees). I mainly take care of KDD games, of course, but each season we also get a couple of appointments in the Jack’s League, the highest amateur division. It’s part of our game plan.

MAASTRICHT, NETHERLANDS – AUGUST 13: referee Clay Ruperti red card during the Dutch Keukenkampioendivisie match between MVV and De Graafschap at De Geuselt on August 13, 2021 in Maastricht, Netherlands (Photo by Marcel Bonte/Orange Pictures)

YungRef: What are your goals for the coming years?

Clay: As a referee: keep doing those nice games in the KKD, and work step by step toward the highest level, the Eredivisie. It would be amazing to referee there. But as I said: step by step. We’ll see what happens.

And as a VAR: to be as invisible as possible. Naturally, I don’t have any influence over that, because you never know what will happen. But we sure want to be ready for that one difficult situation that might be coming up. If it happens, we want to be one hundred percent focused. And make the right call, of course!

YungRef: In all those years, what was the most valuable thing you learned?

Clay: Perhaps this: always be yourself, on and off the pitch. Watch and learn from other referees, but never change your own style, only improve it. Certain observers or coaches want you to referee in a certain way, but it’s better when you have your own personal style.

I also learned to deal with unexpected situations, with pressure and resistance.

But you know what? Refereeing is one big learning process, and it never stops.

YungRef: Last one: do you have a valuable tip for young referees?

Clay: First, like I just said: stay close to who you are. Go watch colleagues at any level: you’ll definitely learn something that helps you improve your own referee skills. And finally: enjoy every moment of this amazing hobby.

A valuable tip indeed, Clay. Thanks for talking about refereeing and the VAR. All the best for the upcoming season!

Hoe werkt een scheidsrechterteam? FIFA-ref Bram Van Driessche deelt zijn inzichten

Voetbalfans hebben het misschien nog wel eens over ‘de scheidsrechter’, maar in ons vak spreken we allang niet meer over dat ene individu, maar over een team. En terecht: in mijn regio Antwerpen fluiten we vanaf de derde provinciale klasse met een trio, jeugdwedstrijden doen we vanaf de elite van de U16 met z’n drieën. Ook in eerste klasse wordt de term ‘scheidsrechterteam’ steeds belangrijker, zeker nu we ook met een VAR werken en er per match maar liefst zeven officials aangeduid worden. Maar hoe werkt dat nu eigenlijk, zo’n team? Ik vroeg het aan FIFA- en eersteklasseref Bram Van Driessche.

YungRef: In onze Pro League en internationaal ga jij vaak met hetzelfde team op pad. Welke voordelen heeft dat?

Bram: Vooral dat er bepaalde automatismen ontstaan: hoe meer matchen je samen fluit, hoe meer je op elkaar ingespeeld raakt. Je leert elkaars zwakke én sterke punten kennen, en zo kan je elkaar makkelijker wakker houden tijdens de wedstrijd.

Een valkuil is wel dat je té veel op die routine gaat vertrouwen. Elke wedstrijd is anders: teams spelen anders, de context van de wedstrijd is anders, en de inzet kan heel erg verschillen. Als je dan zomaar op je routine terugvalt, zou het in bepaalde wedstrijdfases wel eens kunnen mislopen.

Gelukkig hebben we ook onze communicatieheadset: die helpt ons duidelijk communiceren, waardoor we beter gefocust blijven.

YungRef: Aha, de elektronische hulpmiddelen. Wat is voor jou de meerwaarde van zo’n headset – en misschien ook van biepvlaggen?

Bram: Biepvlaggen gebruiken we inderdaad ook, maar ik leg meer de nadruk op efficiënte communicatie via de headset: alle key decisions moeten via die weg gemeld worden. Ik heb dat bakje voor de biepvlaggen wel nog steeds aan mijn schouder hangen, want je weet maar nooit. Maar verder vertrouw ik liever op wat mijn assistenten en de VAR me vertellen.

YungRef: Wat bespreek jij op voorhand zoal met je team?

Bram: We hebben een paar basisafspraken die we iedere keer herhalen. Dat ik zelf weinig of geen inworpen meer aanduid, bijvoorbeeld: ik laat dat liever aan mijn assistenten – tenzij het echt niet duidelijk was.

Nog een belangrijke: dat we de context van een match zo goed mogelijk moeten lezen, en als team vooral flexibel moeten arbitreren – rust inbouwen als het nodig is, mij actief bijstaan bij mijn beslissingen, en meedenken in moeilijke situaties zoals opstootjes.

YungRef: Welke instructies krijgen jullie van de bond over teamwork en communicatie in het algemeen?

Bram: Qua communicatie krijgen we geen specifieke richtlijnen mee. Iedere ref heeft sowieso een andere stijl en pakt de dingen dus anders aan. We hebben wél een concreet VAR-protocol: welke specifieke woorden we moeten gebruiken wanneer de VAR en de hoofdref met elkaar communiceren. Dat is wel noodzakelijk, want het gaat over wedstrijdbepalende situaties die we hoe dan ook correct moeten beoordelen.

YungRef: Steek je soms iets op van andere refs op het gebied van teamwork en communicatie?

Bram: Uiteraard. Ik ben vaak de vierde man in wedstrijden waar een collega-ref instructies geeft, en daar leer je elke keer weer van bij. Nu ja, eigenlijk leer je van eender welke ref of observer iets bij. Dat is ook het toffe: je ziet hoe anderen het op hun manier doen, en het kan niet anders of je pakt dat mee naar je eigen team. Natuurlijk kan je dat niet zomaar kopiëren, en het is belangrijk dat je je eigen stijl behoudt. Maar je kan wel andermans methodes mixen met de jouwe, en daar word je alleen maar beter van.

YungRef: Samen met het team van Lawrence Visser heb je in Bernabeu een Champions League-wedstrijd van Real Madrid geleid: één van de mooiste wedstrijden uit je carrière, neem ik aan?

Bram: Absoluut, ook al omdat het mijn eerste ervaring was in de groepsfase van de Champions League. Da’s echt genieten als team, hé.

Maar ik ben ook trots op mijn eerste wedstrijd in de groepsfase van de Conference League, HJK Helsinki tegen Alashkert. En als we toch over hoogtepunten aan het praten zijn: die keer dat ik in Spanje de Youth League-wedstrijd Deportivo-Pogon mocht fluiten. Een U19-wedstrijd met maar liefst negenduizend toeschouwers, dat is echt uitzonderlijk. Mijn observer daar was trouwens Alberto Undiano Mallenco, die lang tot de top van Europa heeft behoord.

YungRef: Als laatste: wat zou je nog willen bereiken in je carrière als ref? En daarna?

Bram: Ik ben eigenlijk niet iemand die ver in de toekomst kijkt, ik heb meer de ingesteldheid van: step by step. Ik moet ook realistisch blijven: ik ben zesendertig en zit aan mijn zevende seizoen in de Jupiler Pro League. Uiteraard streef ik er nog altijd naar om hogerop te geraken, maar we zullen wel zien. Ik focus meestal op mijn komende wedstrijden – alles wat daar bovenop komt, is gewoon mooi meegenomen.

Bedankt dat je de tijd wilde nemen om je ervaringen te delen, Bram! Veel succes met de komende wedstrijden ook. En voor mijn bloglezers: in deel twee volgende week deelt Bram nog tips voor betere communicatie en hechter teamwork.

Leuke herinnering: foto met Bram op trainingskamp vorige zomer 🙂

“Plots stond ik langs de lijn tijdens UEFA-toernooien.” Interview met Alex Verstraeten, ref-instructeur en ex-assistent van Frank De Bleeckere

Het is ondertussen al meer dan tien jaar geleden dat er nog eens een Belgisch refteam tot de absolute Europese én wereldtop behoorde. De hoofdref van dat team – Frank De Bleeckere – is nog altijd actief bij de voetbalbond en als referee observer voor de UEFA, maar ook voor zijn assistent Alex Verstraeten is het nog al voetbal wat de klok slaat. Als hoofdinstructeur bij Voetbal Vlaanderen is Alex niet alleen verantwoordelijk voor de cursussen in de provincie Oost-Vlaanderen, hij geeft ook technische sessies aan refs op het provinciale niveau. En hij is bovendien UEFA delegate bij KAA Gent.

YungRef: Hoe ben je in de arbitrage gerold?

Alex: Op mijn zestiende begon ik te voetballen voor KAA Gent, maar twee jaar later was het over en uit: ik bleek een serieuze botafwijking te hebben, waardoor voetballen zelf steeds lastiger werd. ‘Waarom geen scheidsrechter worden?’ vroeg iemand me. En daar had ik wel oren naar. Ik was negentien toen ik officieel scheids werd, na een cursus in Gent.

YungRef: We kennen jou natuurlijk vooral als assistent, eerder dan als hoofdref. Wanneer ben je dan overgestapt?

Alex: Het zat zo: vroeger kon je niet zo snel en makkelijk doorgroeien als ref. Het was zo goed als onmogelijk om ploegen te fluiten met spelers die ouder waren dan jezelf – dat is toch echt een pak verbeterd, moet ik zeggen. Nu ja: ik wist ook toen als scheidsrechter al door te groeien tot tweede nationale.

In de jaren 1980 was er veel minder aandacht voor assistenten dan vandaag, maar daar kwam verandering in na een paar grandioze fouten op een EK – de UEFA zag toen in dat de lat voor assistenten een stuk hoger moest. Alleen: er waren nog niet genoeg topassistenten, dus de nationale voetbalbonden stimuleerden beloftevolle refs om meteen voor de lijn te kiezen. Omdat ik zelf af en toe vlagde, en het me ook best goed afging, kreeg ik dus ook de vraag: ‘Geen zin om te vlaggen in eerste klasse?’

Meer nog: ik werd meteen FIFA-assistent, en algauw reisde ik met het team van Serge Gumienny naar UEFA-toernooien in Griekenland en Zweden.

YungRef: Je belandde dan bij het team van Frank De Bleeckere, die als ref hoger in de UEFA-ranking stond dan Gumienny. Was dat een hele aanpassing?

Alex: Meer dan ik had gedacht, ja.

Het zat zo: ik was de tweede reserve-assistent op Franks lijstje. Vlak voor het WK in 2006 slaagde een van Franks vaste assistenten niet voor de fysieke testen, waardoor Walter Vromans in de plaats mee mocht – hij was de eerste reserve. Maar toen ook Vromans na een tijdje afhaakte, was het mijn beurt.

Het was natuurlijk geweldig, maar ik moest wel een tandje bijsteken. Franks team floot belangrijke wedstrijden, zoals Champions League-duels en internationale wedstrijden. En hoe beter het niveau, hoe groter de druk en de verwachtingen. Er waren ook meer camera’s, dus plots keek iedereen over mijn schouder mee – daar kon ik wel goed mee om. En na verloop van tijd raak je er meer aan gewend.

YungRef: Wat was het hoogtepunt van je carrière?

Alex: Zonder twijfel de halve finale tussen Spanje en Rusland op het EK 2008, in het Ernst Happel Stadion in Wenen. Ik heb daar een heel lastige buitenspelfase correct beoordeeld, en onze teamprestatie was volgens onze observers fantastisch. Zelf kreeg ik een 8.5, een quotatie die de dag van vandaag ‘zeer goed’ betekent. En dan die sfeer in het stadion, echt machtig! 50.000 toeschouwers, onder wie mijn familie – uitgenodigd door UEFA. Ook de wedstrijd zelf was van een ongelofelijk niveau: echt eentje om nooit te vergeten, dus.

YungRef: Je bent momenteel actief als hoofdinstructeur bij Voetbal Vlaanderen. Was dat iets dat je altijd al wilde doen, dat coachen van jongere refs?

Alex: Eigenlijk wel. Ik ben eerst tien jaar observer geweest in de Jupiler Pro League, maar daar is je rol eerder beperkt: je evalueert, in plaats van op te leiden of te coachen. Die refs zitten al op een serieus niveau, dus je beoordeelt vooral of hun beslissingen juist waren of niet.

Jongere refs uit de provinciale kan je nog meer bijsturen en tips geven over hun werkpunten. Ik werk sowieso graag met jonge mensen, omdat ik die nog echt kan bijbrengen hoe ze de dingen moeten aanpakken. Ik focus vooral op hun zelfreflectie: ze moeten zich héél bewust zijn van waarom ze deze of gene beslissing genomen hebben.

YungRef: Je bent ook nog UEFA-afgevaardigde bij KAA Gent. Wat houdt die rol precies in?

Alex: In feite ben ik verantwoordelijk voor de UEFA-refs tijdens hun verblijf in Gent: ik ga ze ophalen in Zaventem en regel hun hotel en restaurants. En als ze nog graag een stukje van de stad of de streek willen zien, dan zorg ik daar ook voor. Tijdens de wedstrijd ben ik de contactpersoon tussen de teams en de refs. Het evalueren van de scheidsen is dan de taak van de UEFA-observer, maar ik zit er meestal wel naast – het gebeurt wel eens dat we overleggen of een bepaalde beslissing al dan niet correct was. Ook na de wedstrijd praat ik met het refteam wel eens na.

Ik heb dit trouwens niet alleen voor KAA Gent gedaan, maar ook voor de Rode Duivels en Zulte Waregem. En dan kom je al eens refs tegen die je misschien kent: Herbert Fandel (Duitse ref die ook op het EK 2008 floot), Daniele Orsato (de huidige Italiaanse nummer één) en Chris Kavanagh uit Engeland.

Team Orsato bereidt zich voor op KAA Gent – Valencia in 2015

YungRef: Als laatste vraag: welke gouden tip heb je nog voor jonge refs?

Alex: Zoals ik eerder zei: zelfreflectie is heel belangrijk. Je moet in de spiegel kunnen kijken en weten waarom je een bepaalde beslissing hebt genomen, wat de impact ervan is, wat je anders had gedaan enzovoort. Ten tweede: kijk enkel naar jezelf. Ga jezelf niet nodeloos vergelijken met collega’s, en trek je niks aan van de punten die zij krijgen – voor je ’t weet, ben je aan het piekeren of discussiëren over waarom iemand anders meer punten heeft gekregen. En uiteraard: blijf hard werken en trainen, en sta open om bij te leren.

Wat Alex verder nog liet vallen: dat je in de sport ook veel geluk moet hebben om aan de top te geraken. Hij heeft het zelf ondervonden: als die twee assistenten vóór hem niet hadden afgehaakt, had hij de top misschien nooit bereikt. Hartelijk dank om me te woord te staan, Alex: een hele eer!