#Yungreview 6: Geen clear error = geen VAR-interventie tijdens Engeland-Denemarken

Dat de VAR (Video Assistant Referee) meekijkt tijdens een wedstrijd, dat weet intussen iedereen. Maar wanneer hij precies mag ingrijpen, daarover is er nog altijd veel onduidelijkheid. Woensdagavond was er weer zo’n moment waarop de halve wereld – en zeker heel Denemarken – het eens was: dit had de VAR toch moeten corrigeren! Maar was dat wel zo? Vandaag in Yungreview #6: de halve finale tussen Denemarken en Engeland op het EK.

Makkelie wacht het verdict van de VAR af

In de tweede halve finale van het EK 2020 staat Engeland 1-1 gelijk tegen Denemarken na 101 minuten voetballen. Plots komt Engeland er na een combinatie goed uit en gaat Sterling van Engeland het strafschopgebied van de Denen in. Hij maakt een dribbel en gaat duidelijk voorbij de Deense verdediger Maehle. Maar dan gaat Sterling tegen de vlakte. Is er contact geweest of niet? De Nederlandse scheidsrechter Makkelie wijst alleszins gedecideerd naar de stip: penalty.

Bekijk je deze fase uit het standpunt van de ref, dan zegt iedereen: strafschop. Maar bekijk je het in de herhaling vanuit een ander standpunt, bijvoorbeeld van achter het doel, dan valt niet meteen een zwaar contact tussen de twee waar te nemen. De VAR grijpt echter niet in, en Kane trapt Engeland uiteindelijk met zijn strafschop naar de finale. Bij de Denen willen ze nog altijd niet van die strafschop weten. Maar waarom greep de VAR dan niet in?

Herbekijk de situatie hier nog eens:

Penaltyfase ENG-DEN

(vanaf 8 min 21 seconden)

Even recapituleren voor wie het vergeten was: de VAR grijpt in bij de volgende vier situaties.

1. Bij een goal. De VAR checkt sowieso alle goals: heeft de ref of een assistent in de opbouw iets gemist, dan kan de VAR de goal eventueel afkeuren.
2. Wanneer er sprake is van een ‘mistaken identity’ (persoonsverwisseling) – als een verkeerde speler een kaart krijgt, bijvoorbeeld.
3. Bij gemiste fouten die worden gezien als een buitensporige actie, een DOGSO (ontnemen van een open scoringskans), of gewelddadig gedrag, en dus een rode kaart verdienen.
4. Ten slotte checkt de VAR ook nog de potentiële strafschoppen: is er een fout in het strafschopgebied gemist, een fout gefloten die er geen was, of juist andersom? Dan zal de VAR die er ook uithalen.

Da’s duidelijk.

Maar als de scheidsrechter een discutabele fase fluit, zoals bijvoorbeeld in dit geval met Sterling, kan de VAR niet ingrijpen. Waarom niet? Omdat het niet kan worden beschouwd als een ‘clear error’ ofte een duidelijke vergissing.

Het zit zo: in de herhaling kan je goed zien dat verdediger Maehle even zijn been laat hangen. Of er effectief contact is? Daarover geven de beelden geen uitsluitsel. We zien alleen dat Sterling heel snel tegen de vlakte gaat. Al dan niet vanwege dat been van Maehle – maar feit is dat het been van de Deen daar niet moest zijn. Mocht het been niet in de buurt van Sterlings voet zijn geweest, dan was de situatie helemaal anders. Was Sterling dan neergegaan, dan kon de VAR Makkelies beslissing als een clear error beschouwen. En dan had hij de hoofdref sowieso naar het scherm langs de lijn geroepen.

Check de foto hieronder. Je ziet duidelijk dat het rechterbeen van Maehle in de buurt van Sterlings voet komt – rijkelijk te laat, want de bal is al een halve meter verderop gerold.

Het uitgestrekte been van Maehle (nr5) bij de strafschopfase

Conclusie: de VAR bij Engeland-Denemarken heeft zijn werk netjes volgens de regels gedaan. Hij heeft de situatie gecheckt en geconcludeerd dat Danny Makkelie géén clear error heeft gemaakt door een penalty te fluiten. Was er ook echt contact? Dat weten alleen Sterling en Maehle. Die eerste krijgt nu het voordeel van de twijfel, die tweede is genekt door zijn traagheid – had hij z’n been maar niet voor dat van de aanvaller moeten planten.

De Denen mogen zeggen wat ze willen. De scheids, die in een fractie van een seconde heeft moeten beslissen, heeft geen duidelijke fout gemaakt. Hij heeft de actie van de Deense verdediger geïnterpreteerd als een fout; uit de VAR-check bleek: inderdaad, dit zou een fout geweest kunnen zijn. Meer kan de VAR vandaag niet doen.

Wat vond jij van deze beslissing? Zou jij de penalty hebben gegeven of niet? Laat het zeker weten, en tot snel!

Over twee belangrijke codes in de arbitrage: DOGSO en SPA

Scheidsrechters trekken kaarten voor verschillende soorten overtredingen: handsballen, tackles, truitjetrek, obstructie, en ga zo maar door. DOGSO en SPA zijn er daar ook twee van. Maar wat betekenen ze? En hoe gaat dat in zijn werk? Daar heb ik het in deze post over.

SPA

SPA is de afkorting van de Engelse term ‘Stopping a Promising Attack’: het onderbreken van een beloftevolle aanval. Wanneer een speler de aanval van een tegenstander tegenhoudt door een overtreding te maken, dan zal de scheids een gele kaart tonen en het onder de code SPA boeken. Vaak is die overtreding een tackle, handsbal of obstructie, maar in principe kan je door elke soort overtreding een aanval van de tegenstrever stoppen. Een praktijkvoorbeeld nodig? Check onderstaand filmpje:

Hier zie je duidelijk dat de achtervolgende verdediger de aanvaller naar de grond duwt om de aanval te stoppen. Omdat er nog andere verdedigers mee zijn, is dit geel – was de verdediger alleen, dan had hij een rode kaart gepakt – zie de uitleg hieronder.

DOGSO

Niet te verwarren met SPA: DOGSO, afkorting van de Engelse term ‘Denial of an Obvious Goal Scoring Opportunity’: het foutief ontnemen van een duidelijke scoringskans. Kortom: een overtreding die met een directe rode kaart bestraft moet worden. Deze regel is in principe minder ingewikkeld dan een SPA: ze is iets duidelijker te onderscheiden van andere fouten. Ook een DOSGO kan op vele manieren: de aanvaller tackelen die alleen op weg is naar het doel van de tegenstrever, een bal stoppen met de handen voor de lijn, een aanvaller neertrekken net wanneer hij de bal erin wil tikken, noem maar op. Een voorbeeld:

Hier zie je hoe Valverde van Real Madrid (in het wit) Morata van Atlético die alleen op weg is naar doel botweg neerhaalt. Gevolg: een donkerrode kaart, de enige juiste beslissing van ref Sanchez Martinez.

José Maria Sanchez Martinez (L) toont de rode kaart aan Valverde nadat hij Morata als laatste man foutief tackelde. (foto: Gettyimages)

Twijfelgevallen

Maar zoals bij veel regels in het voetbal zijn er zo van die twijfelgevallen. Ook in mijn rubriek #yungreview besprak ik er al eentje: Freuler die een rode kaart kreeg in de Champions League tegen Real Madrid. Toen twijfelde ik zelf tussen een SPA en DOGSO, omdat er nog een potentiële verdediger achter stond, waardoor Freuler misschien niet de laatste man was geweest. Hier nog eens dat fragment:

Hier moet je afgaan op je eigen interpretatie: we kunnen nooit honderd procent weten wat er wel of niet gebeurd zou kunnen zijn, zelfs de VAR niet. Maar aangezien Freuler wel in de groene zone liep, was het achteraf gezien wel rood, zo blijkt op onderstaande foto.

Andere redenen waarom refs gele en rode kaarten trekken, bespreek ik binnenkort. Tot het volgende blogbericht!

De VAR: ook een helpende hand grijpt er al eens naast

Vorige keer zagen we een controversiële handsbal in Spanje, dit keer een nog opmerkelijkere fase in de inhaalmatch tussen Charleroi en Club Brugge: een overduidelijke strafschop voor Club die – nadat de VAR zijn zegje gedaan had – toch niet werd toegekend. Yungreview #4: de VAR, een waterdicht systeem?

In de 62^ste minuut van Charleroi – Club Brugge krijgt verdediger Sobol de bal en rent ermee door tot in het strafschopgebied. Daar gaat hij neer na een contact met Charleroi-speler Kipré. Eerst dacht ik: yep, die is gaan liggen. Maar in de herhaling is duidelijk te zien dat Kipré Sobol op de hakken trapt. Scheidsrechter Lothar D’Hondt heeft contact met de VAR, maar die laatste vindt het blijkbaar niets. Verder spelen maar.

Het contact tussen Kipré (L) en Sobol (R)

De foto hierboven geeft duidelijkheid: Sobol wordt wel degelijk op de hakken getrapt door Kipré. Hier mag je niet over twijfelen: penalty.

Dat D’Hondt dit zelf niet heeft gezien? Kan gebeuren. Maar dat de VAR hier niet tussenkwam? Dat is al vreemder. Het kan natuurlijk verschillende oorzaken hebben: een black-out, geen toegang tot de juiste camerastandpunten of – erger maar zeker niet uit te sluiten – een blunder van de hoofd-VAR. Maar het is wel jammer dat dit gebeurt, want zo komt er weer een deukje in ons vertrouwen in de VAR – en we zijn het eigenlijk nog volop aan het opbouwen sinds het systeem in onze competitie kwam.

Mijn gedacht? Dat we ons er gewoon moeten bij neerleggen dat de VAR – héél soms – ook gewoon de mist in kan gaan. Mensen maken fouten, maar ook technologie laat het wel eens afweten. En de combinatie: sowieso.

Helder als kraanwater: de niet-handsbal van Felipe

Even met de voeten vooruit tackelen: de regel rond handsballen is de vervelendste van allemaal. Omdat er vaak interpretatie bij komt kijken. Maar soms is hij gewoon helder als kraanwater. Vorig weekend werd dat in de stadsderby tussen Atlético en Real Madrid nog maar eens bewezen. Deze week in #yungreview: de handsbal van Felipe.

In de 39^ste minuut van de wedstrijd krijgt Real Madrid een corner toegewezen. De bal wordt rechtstreeks voor doel getrapt, iedereen gaat eronder door en hij belandt zo bij de tweede paal – bij Atlético-speler Felipe. Ook die gaat onder de bal door maar raakt hem met de hand, die na zijn sprong in de lucht was blijven hangen. Scheidsrechter Alejandro Hernández Hernández is zeker van zijn stuk: géén bewuste handsbal. Uiteraard herbekijkt de VAR altijd dit soort fases, zo ook dit keer. Resultaat: hij sommeert Hernández Hernández om toch maar even naar het scherm te gaan kijken – er is twijfel of de beslissing wel correct was. Het duurt even voor de hoofdref een besluit neemt, en daardoor lijkt het alsof hij toch op zijn beslissing zal terugkomen en een strafschop zal fluiten.

Uiteindelijk blijft hij bij zijn standpunt: geen bewuste handsbal, en dus ook geen strafschop.

Volgens mij helemaal terecht: Felipe springt naar de bal om hem weg te koppen, maar mist hem volledig. De bal belandt vervolgens wél tegen de nog zwaaiende (en dus van zijn lichaam verwijderde) arm, duidelijk te zien op deze foto:

Maar omdat de regel dit soort beweging beschouwt als ‘zich niet onnatuurlijk groter maken’, moet de bal inderdaad niet op de stip. Voor één keer was het nog eens helder als kraanwater.

Yungreview #2: Waarom (nog maar eens bewezen is dat) de VAR broodnodig is – de handsbal van Mignolet

Waarom de VAR zo belangrijk is, daarover schreef ik eerder al. Om de refs bij te staan. Of om ze te corrigeren. Maar hij kan ook broodnodig zijn voor de spelers en de staf.

Vorige donderdag was er de Croky Cup-kwartfinale tussen Standard en Club Brugge. Die wedstrijd is wel vaker geladen, en het was dit keer niet anders.

In de 92^e minuut van de wedstrijd krijgt Club Brugge een corner toegewezen. Terwijl de bal voor de goal gegooid wordt, ontstaat er een kleine schermutseling. Via Club-doelman Mignolet en zijn ploegmaat Balanta valt de bal voor de voet van spits Okereke, die hem binnentrapt.

Maar dan begint het. Scheidsrechter Nathan Verboomen keurt het doelpunt af, hij heeft een handsbal van Mignolet gezien. Er ontstaat meteen een opstootje tussen de spelers. Een minuut later keurt Verboomen – na overleg met zijn assistenten – het doelpunt alsnog goed. Daarop ontstaat veel protest bij Standard en moet Verboomen hier en daar nog wat brandjes blussen.

Opstootje vlak na de afgekeurde goal

En dan het opvallendste aan de hele fase: Verboomen overlegt opnieuw met zijn assistent, loopt nog even naar Mignolet zelf en zegt iets tegen hem – die laatste is het er duidelijk niet mee eens. Verboomen loopt dan terug naar het strafschopgebied van Standard en keurt het doelpunt opnieuw af. Hij en zijn assistent zijn het er dan toch over eens: het was een handsbal van Mignolet.

Op de beelden zie je het duidelijk: Mignolet valt achterover en krijgt de bal tegen zijn zwaaiende arm. In dat geval is de regel: is er sprake van een handsbal in een aanvalsfase waar een goal uitkomt, dan moet die goal afgekeurd worden. Het maakt dus helemaal niet uit of het een bewuste handsbal van Mignolet was of niet. Verboomen keurde de goal van Club Brugge dus terecht af. 

Alleen: de commotie bleef, vooral bij Club Brugge. Na het laatste fluitsignaal was er zelfs nog een knokpartij tussen beide ploegen.

Die commotie had voorkomen kunnen worden, of toch deels. Er was namelijk geen VAR aanwezig: beelden herbekijken was dus geen optie. Was er wél een VAR geweest, dan hadden de spelers van Club zich pakweg één minuut druk kunnen maken over de beslissing van de scheids. En dan hadden ze vanuit het busje kunnen bevestigen: ‘Beslissing correct: hands. Spelen maar.’

Jammer natuurlijk, maar wel een dikke pluim voor Nathan Verboomen: hij heeft helemaal correct geoordeeld, zonder VAR en onder zo’n druk van spelers en coaches en staf.

Potjes koken over na laatste fluitsignaal.

Trouwens: de dag na het geval-Mignolet kondigde de IFAB – de International Football Association Board – aan dat de regel voor handsballen vanaf volgend seizoen verandert. Als een onbewuste handsbal tot een doelpunt leidt, zal de ref daar niet langer een overtreding voor fluiten. Of het de handsbalregel simpeler zal maken? Dat valt nog te bezien.